Η καταιγίδα, σαν γενικότερη έννοια, είναι ένα από τα πιο έντονα και βίαια ατμοσφαιρικά φαινόμενα. Χαρακτηρίζεται από τις έντονες βροχές, το χαλάζι, τους ριπαίους ανέμους και τις ηλεκτρικές εκκενώσεις/κεραυνούς, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να συνοδεύεται και από σίφωνες/ανεμοστρόβιλους. Σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούμε με τα κύρια είδη των ηλεκτρικών εκκενώσεων που μπορούν να παρατηρηθούν κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας.
- Cloud to Ground Lightning (αστραπή από το σύννεφο προς το έδαφος – κεραυνός):
Είναι η ηλεκτρική εκκένωση που σχετίζεται με αντίθετα ηλεκτρικά φορτία μεταξύ ενός νέφους και του εδάφους. Η ηλεκτρική εκκένωση από το σύννεφο προς το έδαφος μπορεί να συμβεί είτε λόγω αρνητικών φορτίων στο σύννεφο και θετικών φορτίων στο έδαφος (Negative Cloud to Ground Lightning – αρνητικού τύπου αστραπή από το σύννεφο προς το έδαφος), κάτι που αποτελεί και τον πιο συχνό τύπο αστραπής τέτοιου είδους, είτε λόγω θετικών φορτίων στο σύννεφο και αρνητικών φορτίων στο έδαφος (Positive Cloud to Ground Lightning – θετικού τύπου αστραπή από το σύννεφο προς το έδαφος). Η αρνητικού τύπου αστραπή από το σύννεφο προς το έδαφος μπορεί να γίνει ορατή από τα «παρακλάδια» που παρατηρούνται δίπλα από την κύρια ηλεκτρική εκκένωση ενώ η θετικού τύπου αστραπή από το σύννεφο προς το έδαφος μπορεί να γίνει ορατή από την απουσία αυτών των «παρακλαδιών» (αν και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθούν «παρακλάδια» σε μεγάλα υψόμετρα αλλά σπάνια κοντά στο έδαφος).
- Ground to Cloud Lightning (αστραπή από το έδαφος προς το σύννεφο – κεραυνός):
Είναι η ηλεκτρική εκκένωση που έχει να κάνει με την συγκέντρωση έντονων ηλεκτρικών πεδίων σε κορυφές υψηλών αντικειμένων κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας. Τέτοιου είδους κεραυνοί είναι γνωστοί και ως «Upward Lightning (ανάποδοι κεραυνοί)» και μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα από το άρθρο μας που αναφέρεται σε αυτούς πατώντας εδώ.
- Cloud to Cloud Lightning (αστραπή από σύννεφο προς σύννεφο):
Αυτή η κατηγορία μπορεί να διαιρεθεί σε 2 υποκατηγορίες. Η πρώτη έχει να κάνει με ηλεκτρικές εκκενώσεις που «ξεπηδούν» σε διάφορα σημεία στο ίδιο σύννεφο, όπου παρατηρούνται διαφορετικά ηλεκτρικά φορτία (Intracloud Lightning). Είναι γνωστή και ως «Sheet Lightning» γιατί ο ουρανός φωτίζεται από ένα «πέπλο» λάμψης, και συνήθως δεν είναι ορατή η ηλεκτρική εκκένωση αφού το σύννεφο κρύβει μεγάλο μέρος της ή και όλο. Αυτού του είδους αστραπές είναι και αυτές που παρατηρούνται πιο συχνά από οποιαδήποτε άλλη κατηγορία. Σε αυτή την υποκατηγορία υπόκεινται και οι αστραπές τύπου «αράχνης» (Anvil Crawlers ή Spider Lightning). Η δεύτερη υποκατηγορία έχει να κάνει με ηλεκτρικές εκκενώσεις μεταξύ δύο διαφορετικών σύννεφων, όπου παρατηρούνται διαφορετικά ηλεκτρικά φορτία (Intercloud Lightning).
- Bolt from the Blue (Κεραυνός εν αιθρία):
Οι συγκεκριμένοι κεραυνοί είναι γνωστοί και ως «Anvil Lightning» ή ως «Anvil to Ground Lightning (αστραπή από αμώνι προς το έδαφος – κεραυνός»). Το όνομα «Κεραυνός εν αιθρία» έχει δοθεί για τον λόγω ότι ο κεραυνός πέφτει αρκετά χιλιόμετρα μακριά από το καταιγιδοφόρο νέφος όπου ο καιρός μπορεί να είναι αίθριος. Αυτού του είδους οι κεραυνοί προέρχονται από τις υψηλότερες περιοχές ενός καταιγιδοφόρου νέφους, οι οποίοι ταξιδεύουν για αρκετή απόσταση οριζόντια εκτός του νέφους, προτού αρχίσουν την κατακόρυφη τους κίνηση προς το έδαφος. Τέτοιου είδους κεραυνοί μπορούν να ταξιδέψουν μέχρι και πάνω από 40 χιλιόμετρα προτού χτυπήσουν στο έδαφος.
- Cloud to Air Lightning (αστραπή από σύννεφο προς αέρα):
Eίναι η ηλεκτρική εκκένωση (ή ένα μέρος μιας ηλεκτρικής εκκένωσης) που ξεπηδάει από το σύννεφο προς τον αέρα. Τεχνικά μιλώντας, τα παρακλάδια μιας αστραπής που τερματίζουν σε καθαρό αέρα θεωρούνται ως αστραπές από σύννεφο προς αέρα. Παρόλα αυτά, τα πιο ωραία παραδείγματα αστραπών από σύννεφο προς αέρα παρατηρούνται όταν ολόκληρη η ηλεκτρική εκκένωση ξεπηδάει εκτός του νέφους και τερματίζει στον αέρα.
Nα σημειώσουμε ότι εκτός τα πιο πάνω είδη ηλεκτρικών εκκενώσεων που είναι και τα πιο συχνά, υπάρχουν και κάποια άλλα πιο σπάνια είδη όπως τα Ribbon Lightning, Ball Lightning, Sprites και Jets.
Για συνεχή ενημέρωση, μπορείτε να κάνετε LIKE και FOLLOW στη σελίδα μας στο Facebook, καθώς και subscribe στην ιστοσελίδα μας και στο κανάλι μας στο You Tube για άμεση ενημέρωση για τον καιρό
*Το παρόν άρθρο περιέχει πληροφορίες από την ιστοσελίδα Storm Highway, αλλά και από την ιστοσελίδα του National Weather Service της Αμερικής*.