Καταβάτης άνεμος – Τι είναι και πώς επηρεάζει τον καιρό

Ο καταβάτης άνεμος είναι ο άνεμος που πνέει από υψηλότερες πλαγιές προς τους πρόποδες ενός ορεινού όγκου (στη δική μας περίπτωση στην οροσειρά του Τροόδους και σε πολύ λιγότερο βαθμό λόγω μεγέθους στην οροσειρά του Πενταδακτύλου). Ο καταβάτης άνεμος χωρίζεται σε 2 κατηγορίες, στο θερμό καταβατικό (Foehn) και ψυχρό καταβατικό (Bora), όπου στην προκειμένη περίπτωση θα ασχοληθούμε με τον θερμό καταβατικό άνεμο ο οποίος γίνεται συχνά αντιληπτός στην Κύπρο.

Ο θερμός καταβατικός άνεμος (Foehn) παρατηρείται όταν ο άνεμος θερμαίνεται κατά περίπου 10ºC ανά χιλιόμετρο καθώς κατηφορίζει την υπήνεμη πλευρά ενός ορεινού όγκου (παρατηρείται δηλαδή το φαινόμενο της αδιαβατικής θέρμανσης του αέρα). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας στην υπήνεμη πλευρά της οροσειράς σε σχέση με την προσήνεμη πλευρά της οροσειράς ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται και μείωση της σχετικής υγρασίας.

Στην Κύπρο, λόγω της μορφολογίας του νησιού, ο θερμός καταβατικός άνεμος (Foehn) είναι πιο συχνός και πιο αισθητός και παρατηρείται κυρίως στα δυτικά και νοτιοδυτικά τμήματα του νησιού και κυρίως την άνοιξη και φθινόπωρο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, δεν συνηθίζεται αυτό το φαινόμενο αφού επικρατεί πιο χαλαρή βαροβαθμίδα και συνήθως πνέουν θαλάσσιοι άνεμοι (sea breezes). Κατά τους χειμερινούς μήνες, το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως βόρεια και νότια της οροσειράς του Τροόδους αλλά συνήθως δεν είναι έντονο.

Ένα ακραίο παράδειγμα θερμού καταβατικού ανέμου (Foehn) ζήσαμε πέρσι τον Μάιο, όταν η θερμοκρασία στο σταθμό του Τ.Μ στο αεροδρόμιο Πάφου έφτασε στο απόλυτο ρεκόρ των 42.7 (43) βαθμών Κελσίου ενώ ο σταθμός του Τ.Μ στο ΤΕΠΑΚ στη Λεμεσό έφτασε τους 42.9 (43) βαθμούς Κελσίου, όπως μπορείτε να διαβάσετε στον πιο κάτω σύνδεσμο.

Καταγράφηκαν θερμοκρασιακά ρεκόρ σήμερα – Δείτε τις 10 υψηλότερες θερμοκρασίες (17/5)

Ο καταβάτης άνεμος είναι ο άνεμος που πνέει από υψηλότερες πλαγιές προς τους πρόποδες ενός ορεινού όγκου (στη δική μας περίπτωση στην οροσειρά του Τροόδους και σε πολύ λιγότερο βαθμό λόγω μεγέθους στην οροσειρά του Πενταδακτύλου). Ο καταβάτης άνεμος χωρίζεται σε 2 κατηγορίες, στο θερμό καταβατικό (Foehn) και ψυχρό καταβατικό (Bora), όπου στην προκειμένη περίπτωση θα ασχοληθούμε με τον θερμό καταβατικό άνεμο ο οποίος γίνεται συχνά αντιληπτός στην Κύπρο.

Ο θερμός καταβατικός άνεμος (Foehn) παρατηρείται όταν ο άνεμος θερμαίνεται κατά περίπου 10ºC ανά χιλιόμετρο καθώς κατηφορίζει την υπήνεμη πλευρά ενός ορεινού όγκου (παρατηρείται δηλαδή το φαινόμενο της αδιαβατικής θέρμανσης του αέρα). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της θερμοκρασίας στην υπήνεμη πλευρά της οροσειράς σε σχέση με την προσήνεμη πλευρά της οροσειράς ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται και μείωση της σχετικής υγρασίας.

Στην Κύπρο, λόγω της μορφολογίας του νησιού, ο θερμός καταβατικός άνεμος (Foehn) είναι πιο συχνός και πιο αισθητός και παρατηρείται κυρίως στα δυτικά και νοτιοδυτικά τμήματα του νησιού και κυρίως την άνοιξη και φθινόπωρο. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, δεν συνηθίζεται αυτό το φαινόμενο αφού επικρατεί πιο χαλαρή βαροβαθμίδα και συνήθως πνέουν θαλάσσιοι άνεμοι (sea breezes). Κατά τους χειμερινούς μήνες, το φαινόμενο αυτό παρατηρείται κυρίως βόρεια και νότια της οροσειράς του Τροόδους αλλά συνήθως δεν είναι έντονο.

Ένα ακραίο παράδειγμα θερμού καταβατικού ανέμου (Foehn) ζήσαμε πέρσι τον Μάιο, όταν η θερμοκρασία στο σταθμό του Τ.Μ στο αεροδρόμιο Πάφου έφτασε στο απόλυτο ρεκόρ των 42.7 (43) βαθμών Κελσίου ενώ ο σταθμός του Τ.Μ στο ΤΕΠΑΚ στη Λεμεσό έφτασε τους 42.9 (43) βαθμούς Κελσίου, όπως μπορείτε να διαβάσετε στον πιο κάτω σύνδεσμο.

Καταγράφηκαν θερμοκρασιακά ρεκόρ σήμερα – Δείτε τις 10 υψηλότερες θερμοκρασίες (17/5)